خطبه بی« الف »
عده ای از اصحاب رسول خدا (ص) در مسجد، دور هم نشسته بودند و از موضوعات
مختلف سخن می گفتند .
یکی از اصحاب گفت : راستی! به نظر شما کدامیک از حروف الفبا در کلمات بیشتر
مشاهده می شود؟
همگان گفتند : حرف «الف»
پس امیر المومنین (ع) فرمودند : اکنون برای شما خطبه ی مصلی می خوانم ،
بدون اینکه از حرف الف در آن خبری باشد .
اصحاب تعجب زده به دهان مبارک امام علی (ع) چشم دوختند.
امیر المومنین آغاز خطبه نمودند:
حَمِدتُ مَن عَظُمَت مِنَّتَهُ ، وَ سَبَغَت نِعمَتَهُ ، وَ سَبَقَت غَضَبَهُ رَحمَتُهُ ، وَ تَمَّت کَلِمَتُهُ ،
وَ نَفِذَت مَشیئَتُهُ، وَ بَلَغَت قَضِیَّتَهُ.
حَمِدتُهُ حَمدَ مُقرّ بِرُبُوبِیَّتِهِ ، مُتَخَضِّع لِعُبُودِیَّتِهِ، مُتَنَصِّلٍ مِن خَطیئَتِهِ ، مُتَفَرِّدٍ بِتَوحِیدِهِ ،
مُوَمِّلٍ مِنهُ مَغفِرَهٌ تُنجیهِ ، یَومَ یُشغَلُ عَن فَصیلَتِهِ وَ بنیهِ.
وَ نَستَعِینُهُ وَ نَستَرسِدُهُ وَ نَستَهدیهِ ، وَ نُؤمِنُ بِهِ وَ نَتَوَکَّلُ عَلَیهِ ، وَ شَهِدتُ لَهُ شُهُودَ مُخلِصٍ مُوقِنٍ ،
وَ فََرَّدتُهُ تَفریدَ مُؤمِنٍ مُتَیَقِّنٍ ، وَ وَحَّدتُهُ تَوحیدَ عَبدٍ مَذعِنٍ ، لَیسَ لَهُ شَریکٌ فی مُلکِهِ ، وَ لَم یَکُن
لَهُ وَلِیٌّ فی صُنعِهِ ، جَلَّ عَن مُشیرٍ وَ وَزِیرٍ ، وَ عَن عَونٍ وَ مُعیِنٍ وَ نَصِیرٍ وَ نَظِیرٍ ...
وَ شَهِدتُ بِبَعُثِ مُحَمَّدٍ رَسُولِهِ ، وَ عَبدِهِ وَ صَفِیِّهِ ، وَ نَبِیِّهِ وَ نَجِبِّهِ وَ حَبِیبِهِ وَ خَلِیلِهِ ، بَعَثَهُ فِی
خَیرِ عَصرٍ ، وَ حینَ فترَهٍ وَ کُفرٍ ، رَحمَهً لِعَبیدِهِ ، وَ مِنَّهً لِمَزیدِهِ ، حَتَمَ بِهِ نَبُوَّتَهُ ، وَ سَیَّدَ بِهِ
حُجَّتَهُ ، فَوَعَظَ وَ نَصَحَ وَ بَلَعَ وَ کَدَمَ ، رَؤُفٌ بِکُلِّ ، مُؤمِنٍ ، رَحِیمٌ سَخِیٌّ ، رَضِیٌّ وَلِیٌّ زَکِیٌّ ،
عَلَیهِ رَحمَهٌ وَ تَسلِیمٌ ، وَ بَرَکَهٌ وَ تَکرِیمٌ ، مِن رَبٍّ غَفُورٍ رَحیِمٍ ، قریبٍ مُجیبٍ .
وَصَّیتُکُم مَعشَرَ مَن حَضَرَنی بِوَصِیَّهِ رَبِّکُم ، وَ ذَکَّرتُکُم بِسُنَّهِ نَبِیِّکُم ، فَعَلَیکُم بِرَهبَهٍ تُسکِنُ قُلُوبَکُم ،
وَ خَشیَهٍ تُذری دُمُوعَکُم ...
وَ لتَکُن مَساَلَتَکُم مَساَلَهُ ذُلٍّ وَ خُضُوعٍ ، وَ شُکرٍ وَ خُشُوعٍ ، بِتَوبَهٍ وَ تَوَدُّعٍ ، وَ نَدمٍ وَ رُجُوعٍ ...
نَعُوذُ بِرَبٍّ قَدِیرٍ ، مِن شَرِّ کُلِّ مَصیرٍ ، وَ یَساَلُهُ عَفوَ مَن رَضِیَ عَنهُ وَ مَغفِرَهٌ مَن قَبلُهُ ، فَهُوَ
مَساَلَتی ، وَ مُنحِجُ طَلَبَتی ...
عُذتُ بِرَتٍ عَلِیمٍ ، رَحِیمٍ کَرِیمٍ ، مِن شَرِّ کُلِّ عَدُوٍّ لعینٍ رَجیمٍ ، فَلیَتَضَرَّع مُتَضَرِّعُکُم ،
وَ لَیبتَهِل مُبتَهِلُکُم ، وَ یَستَغفِرُ کُلُّ مَربُوبٍ مِنکُم لِی وَ لَکُم ، وَ حَسبی رَبِّی وَحدَهُ .
اصحاب چون این کلمات اعجاز آمیز را از حضرت امیر (ع) شنیدند در حالی که انگشت تعجب به دندان می گزیدند با گفتن آفرین و احسنت به آن حضرت پراکنده شدند .
شرح نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید ، ج 19 ، ص 140-143 . تفصیل خطبه را که شامل حمد و ثناء خداوند و رسول گرامی اسلام (ص) و موعظه پیرامون شکر از نعمت و آمادگی برای مرگ و اوصاف قیامت است را در آدرس یاد شده ملاحظه نمایید .